Ocet jabłkowy – czy warto go pić?

Kluczowe wnioski

• Ocet jabłkowy ma wykazane w badaniach, korzystne działanie m.in. w przypadku cukrzycy, insulinooporności i nadciśnienia. Może pomóc także w odchudzaniu.
• Picie octu jabłkowego jest odradzane m.in. w przypadku: chorób układu trawiennego, w tym choroby refluksowej i zapalenia błony śluzowej jelit.
• Picie octu z jabłek wpływa na sytość, dlatego rekomenduje się, aby pić go w czasie jedzenia, a nie na czczo.

Ocet jabłkowy – na czym polega jego fenomen?

Temat prozdrowotnych właściwości, jakie ma ocet jabłkowy, powraca jak bumerang. Wiele osób poleca go jako lek na całe zło.

Czy rzeczywiście naturalny ocet jabłkowy to wartościowy element diety? Prawda jest taka, że ocet jabłkowy jest czasem traktowany jak magiczna pigułka mająca zastąpić zbilansowaną dietę i regularną aktywność fizyczną.

Niestety, nie ma żadnej skutecznej pigułki na odchudzanie.

Właściwości octu jabłkowego

Pacjenci często pytają, czy ocet jabłkowy jest zdrowy?

Zasadniczo odpowiedź brzmi: tak. Właściwości octu jabłkowego są zróżnicowane i może on stanowić wartościowy dodatek do Twojej diety.

Przy czym na samym wstępnie warto zaznaczyć, że działanie octu jabłkowego wciąż jest badane. Dlatego, jeśli chcesz zadbać o swoje zdrowie, to najpierw sięgnij po sprawdzone rozwiązania, takie jak farmakoterapia i dobrze zbilansowana dieta. Dopiero później włącz do diety wszelkie środki wspomagające.

Skoro już wiesz, że produkt ten nie lekarstwem na całe zło, przejdźmy do zastosowań i właściwości octu jabłkowego.

Po pierwsze – antybakteryjność. Ocet jabłkowy działanie antyseptyczne wykazuje w stosunku do takich bakterii jak Escherichia coli oraz Staphylococcus aureus. Oprócz bakterii działa również na grzyby Candida albicans [1].

Zanim jednak odstawisz antybiotyki i sięgniesz po ocet, weź pod uwagę, że antybakteryjne działanie octu jabłkowego sprawdzono tylko w warunkach laboratoryjnych. Oznacza to, że naukowcy wyhodowali szczepy bakterii na płytkach i na nich sprawdzili działanie octu [1].

Niestety nie ma jeszcze badań, potwierdzających skuteczność doustnej suplementacji octem. Potraktuj więc te doniesienia jako ciekawostkę.

Mamy za to konkretne dowody na to, że ocet jabłkowy może być uzupełnieniem diety w innych chorobach.

Zakres właściwości zdrowotnych octu jabłkowego jest szeroki.

Może on pomóc w:

• cukrzycy,
• insulinooporności,
• podwyższonym stężeniu trójglicerydów,
• nadciśnieniu tętniczym,
• odchudzaniu [2-7].

Ocet jabłkowy swoje właściwości zdrowotne zawdzięcza obecności kwasu octowego. Oprócz niego za prozdrowotne działanie octu jabłkowego odpowiedzialne są związki polifenolowe pochodzące z jabłek takie jak katechiny, kwas galusowy czy kwas chlorogenowy [2-8].

Na co ocet jabłkowy? Zastosowania

Wiesz już, że zastosowanie octu jabłkowego jest szerokie. Sprawdźmy, ile jest prawdy w legendach o jego niezwykłym działaniu.

Ocet z jabłek a refluks

Obiło Ci się o uszy, że ocet jabłkowy jest dobrym rozwiązaniem na refluks? Jest to dość popularny pogląd, ale musimy Cię rozczarować.

Te znachorskie opowieści możesz włożyć między bajki.

W rzeczywistości ocet jabłkowy nie tylko nie pomaga, ale może wręcz pogorszyć objawy tej choroby!

Już wyjaśniamy dlaczego.

Ocet jest produktem sprzyjającym długiemu trawieniu pokarmu. Wszystko to za sprawą wpływu na opóźnianie opróżniania żołądka. Jeśli cierpisz na refluks, długie zaleganie pokarmu w żołądku nie jest dla Ciebie korzystną sytuacją, ponieważ sprzyja ono zaostrzeniu objawów choroby [9].

Jeśli więc doskwiera Ci ta choroba, to koniecznie sprawdź jaka powinna być dieta refluksowa.

Jednak nie wszystkie legendy o leczniczych właściwościach octu jabłkowym są tylko mitem. Jak to w każdej legendzie bywa, nawet w tej dietetycznej znajdziemy ziarenko prawdy.

Niektóre doniesienia o wspomaganiu leczenia są jak najbardziej prawdziwe.

Konkretnie chodzi tu o cukrzycę i insulinooporność.

Ocet z jabłek a cukrzyca i insulinooporność

To na co pomaga ocet jabłkowy w tych chorobach to przede wszystkim obniżanie stężenia glukozy we krwi. Ocet jabłkowy może również zwiększyć insulinowrażliwość.

Jeśli zmagasz się z insulinoopornością, jest to dla ciebie dość dobra wiadomość. Jak sama nazwa wskazuje tkanki w tym schorzeniu, są oporne na działanie insuliny. Oznacza to, że twoja trzustka musi produkować większe jej ilości. Może to prowadzić do stopniowego wyczerpania trzustki, a niesprawna trzustka to już tylko krok do pojawienia się cukrzycy typu II [3-6].

Ocet z jabłek a zaburzenia lipidowe

Ocet jabłkowy zastosowanie znajdzie również w przypadku zaburzeń lipidowych.

Włączenie octu jabłkowego do diety może pomóc w obniżeniu stężenia trójglicerydów. Oprócz tego produkt ten ma potencjał we wspomaganiu leczenia nadciśnienia.

Zauważyli to naukowy z Japonii, którzy zaobserwowali, że długotrwałe spożycie octu obniża ciśnienie tętnicze [7]. Jeśli więc zmagasz się z tymi schorzeniami, to łyżka octu jabłkowego w dressingu do sałatki, jest jak najbardziej dobrym pomysłem.

Ocet z jabłek a zastosowanie w kosmetologii

Mimo że jest to produkt spożywczy, to wiele osób zaleca, aby stosować ocet jabłkowy na włosy. Ma on pomóc w wygładzeniu ich i nadaniu im blasku. Nie ma co prawda jednoznacznych dowodów, które potwierdziłyby to działanie. Są za to dowody na to, że pH produktu stosowanego na włosy ma wpływ na ich kondycję.

Włosy mają pH 3,6. Jeśli użyjesz szamponu z pH 5,5, spowoduje on elektryzowanie i plątanie się włosów. W celu zniwelowania tego zjawiska musisz zastosować produkt o niższym pH [10].

Może to być odżywka lub właśnie ocet jabłkowy, który charakteryzuje się niskim pH. Triumfy święcą zwłaszcza płukanki octowe mające przeciwgrzybicze i antybakteryjne działanie na skórę głowy oraz wpływ na wygładzenie włosów, poprzez domykanie ich niedomkniętych łusek.

A ocet jabłkowy na skórę? Po raz kolejny wchodzimy tu w zastosowania kosmetyczne — znowu związane z przeciwdrobnoustrojowym działaniem kwasu octowego.

Badania wskazują, że ocet z jabłek może być też pomocny w leczeniu rozstępów skórnych, wszawicy oraz świądu. Warto jednak pamiętać, że ocet to kwas, a jego nieodpowiednie zastosowanie może prowadzić do uszkodzenia skóry [11].

Ocet jabłkowy na odchudzanie

Ocet jabłkowy na odchudzanie to bardzo popularne zagadnienie. Owszem, produkt ten jabłkowy sprawdzi się również jako wspomagacz diety redukcyjnej. Jednak zanim pobiegiesz do sklepu i zastosujesz ocet jabłkowy na odchudzanie, musisz wiedzieć, że produkt ten sam w sobie nie pomoże Ci schudnąć.

Jeżeli więc zastanawiasz się jak pić ocet jabłkowy na odchudzanie, pamiętaj, że podstawą redukcji jest trzymanie ujemnego bilansu kalorycznego.

Oznacza to, że musisz jeść mniej kalorii, niż wydatkujesz. Dopiero wtedy rację bytu mają ewentualne środki wspomagające.

Aby obliczyć swój bilans energetyczny, koniecznie sprawdź nasz darmowy kalkulator kalorii.

Dlaczego warto pić ocet jabłkowy na odchudzanie? Związane jest to z wcześniej wspomnianym mechanizmem jego działania. Ocet jabłkowy opóźnia opróżnianie żołądka. O ile nie chorujesz na choroby przewodu pokarmowego, w tym na refluks, jest to dla Ciebie sytuacja pożądana.

Im dłużej w Twoim żołądku zalega treść pokarmowa, tym dłużej czujesz sytość. Dłuższa sytość niweluje głód, co zapobiega chęci na podjadanie pomiędzy posiłkami [12].

Jak pić ocet jabłkowy, żeby schudnąć? Jak już wiesz, sam ocet nie odchudza, ale warto go dodawać do sałatek, surówek czy marynat.

Nie tylko opóźni on opróżnianie żołądka, ale też dostarczy dużo mniej kalorii niż majonez czy olej (100 g octu to 20 kcal, 100 g majonezu – 680 kcal, a 100 g oleju — prawie 900 kcal).

Jak pić ocet jabłkowy?

Przejdźmy do praktyki i odpowiedzmy na dość ważne pytania, czyli: jak pić ocet jabłkowy na odchudzanie? Oraz kiedy pić ocet jabłkowy — rano czy wieczorem? A może nie ma to znaczenia?

Zacznijmy od odchudzania. Jeśli podążając za internetowym guru, stosujesz ocet jabłkowy na czczo, to niestety możesz spodziewać się miernych efektów.

Dlaczego?

Jak już wiesz, ocet jabłkowy wpływa na sytość po posiłku, dlatego bardziej zasadne jest picie go podczas ich spożywania. Ocet jabłkowy rano, przed śniadaniem to też większe ryzyko podrażnienia śluzówki żołądka oraz przełyku.

Tę samą zasadę dodawania octu do posiłków stosuj, jeśli chcesz obniżyć stężenie glukozy we krwi. W jednym z badań sprawdzono jak spożywać ocet jabłkowy, aby przyniósł on najlepsze rezultaty w regulacji gospodarki węglowodanowej.

Okazało się, że picie octu jabłkowego bezpośrednio przed posiłkiem lepiej wpływa na obniżenie stężenia glukozy niż spożywanie go 5 godzin przed nim [13].

Jeśli już wprowadzisz do swojej diety picie octu jabłkowego, to nie pij go prosto z butelki. Po pierwsze nie jest to smaczne. Po drugie tylko podrażnisz sobie przełyk.

Wystarczy, że 1-2 łyżki octu rozcieńczysz w wodzie. Równie dobre efekty przyniesie dodawanie octu do potraw np. dressingu do sałatki.

Ocet jabłkowy – przepis

Jest Ci potrzebny przepis na ocet jabłkowy? Ocet jabłkowy to produkt łatwo dostępny w wielu sklepach.

Jeżeli jednak lubisz kombinować w kuchni lub masz kilka kilogramów nadprogramowych jabłek np. z domowego ogródka, to poniżej znajdziesz przepis na to, jak zrobić ocet jabłkowy samodzielnie w domu.

Przepis na ocet jabłkowy – czego potrzebujesz?

• 2 kg jabłek,
• 2 kg wody,
• 100 g miodu lub cukru (opcjonalny dodatek, stanowi dodatkową pożywkę dla drobnoustrojów biorących udział w fermentacji).

Ocet jabłkowy krok po kroku:

1. Jabłka dokładnie umyj, osusz i pokrój na mniejsze kawałki, a następnie włóż je do dużego słoika.
2. Wodę zagotuj i rozpuść w niej cukier lub miód.
3. Ostudź wodę do temperatury pokojowej, a następnie zalej nią jabłka.
4. Słoik przykryj gazą.
5. Tak przygotowany słój z jabłkami odstaw w ciepłe i ciemne miejsce na 4 tygodnie. Od czasu do czasu mieszaj jego zawartość. Na początku fermentacji może wydzielać się zapach alkoholu. Jest to dobry znak. Zanim rozpocznie się fermentacja octowa, najpierw musi zajść fermentacja alkoholowa.
6. Gdy ocet przestanie pracować, czyli na jego powierzchni nie będą wydzielać się bąbelki, to znaczy, że proces fermentacji się zakończył i domowy ocet jabłkowy jest gotowy do spożycia.

Picie octu jabłkowego – jakie efekty daje?

Czas na efekty picia octu z jabłek.

W omówionych wyżej badaniach picie octu jabłkowego przyniosło dobre rezultaty już przy dodatku do diety 10-30 ml tego produktu.

Oznacza to, że stosując 1 łyżkę dziennie, zauważysz pozytywne charakteryzujące picie octu jabłkowego efekty.

W przypadku zaburzeń gospodarki węglowodanowej efekty octu jabłkowego są widoczne od razu. Spożycie octu jabłkowego do posiłku sprawia, że obniża się poposiłkowy wzrost stężenia glukozy [14].

Jeśli jednak chodzi o zaburzenia lipidowe, to na efekty trzeba trochę poczekać. W tym przypadku najlepsze rezultaty przynosi długotrwałe spożycie octu tj. powyżej 8-12 tygodni [6,7].

Picie octu jabłkowego a skutki uboczne

Czy ocet jabłkowy szkodzi? Mimo że naukowcy wciąż odkrywają nowe właściwości octu jabłkowego, to niestety produkt ten ma swoje wady.

Skutki uboczne picia octu jabłkowego dotyczą zębów. Spożywany w dużych ilościach może spowodować osłabienie szkliwa zębów oraz zwiększać ich nadwrażliwość.

Dlatego, jeśli zdecydujesz się na picie octu jabłkowego, to każdorazowo po jego spożyciu przepłucz zęby wodą [3].

Picie octu jabłkowego nie będzie także dobrym pomysłem, jeśli zmagasz się chorobami układu pokarmowego. Każdy ocet, w tym ocet jabłkowy działa drażniąco.

Dlatego przeciwskazania do picia octu jabłkowego to:

• choroba wrzodowa,
• okres rekonwalescencji po zabiegach operacyjnych,
• nieżyt żołądka,
• zapalenie błony śluzowej jelit i inne choroby układu pokarmowego, szczególnie o przebiegu ostrym [14,15]. 

Podsumowując, ocet jabłkowy rozsądnie stosowany może wspomóc Cię podczas odchudzania i leczenia wielu chorób. Pamiętaj jednak, że badania nad nim wciąż trwają. Dlatego chcąc zadbać o swoje zdrowie, postaw na sprawdzone rozwiązania takie jak dieta i aktywność fizyczna.

Najlepszym rozwiązaniem będzie dopasowana do potrzeb, responsywna dieta, dzięki której wspomagacze w postaci octu jabłkowego i innych magicznych suplementów nie będą Ci potrzebne. Nasi dietetycy online tak dopasują Twój jadłospis, żeby picie octu na czczo odeszło w niepamięć — a produkt ten stał się smacznym dodatkiem do potraw, a nie nieskutecznym sposobem zrzucenie nadmiarowych kilogramów.

Piśmiennictwo: